Θάνος Παπαστεργίου- Μ΄ ό,τι σου δίνεται κάνε τέχνη

Γεννήθηκα στη Λάρισα.

Πολλά αδέρφια και πολλά ξαδέρφια. Είχαμε μεγάλη ηλικιακή διαφορά και έτρωγα απίστευτο ξύλο. Ποτέ από τους γονείς μου. Δεν είχαν προβλήματα μαζί μου. Δεν αγχώνοντουσαν και πολύ μάλλον επειδή ήμουν ο μικρότερος στην οικογένεια και τα είχαν δει όλα από πριν. Με αφήναν μόνο σπίτι από πάρα πολύ μικρό. Δε μου είπαν μη κάνεις το ένα ή τ' αλλο. Δε με διάβασαν ποτέ . Ήμουν και εγω σχετικά ήρεμος πέρα απο τ' ότι γούσταρα να σπάω πράγματα. Είχα αδυναμία στη μάνα μου, που βασικά ήταν αυτή που έβλεπα ουσιαστικά και στον παππού μου που τον γνώρισα κλινήρη λόγω εγκεφαλικού. Πήγα σε ιδιωτικό θρησκευτικό σχολείο απο το προνήπιο εως τη 3η Λυκείου. Δε ταξιδεύαμε ποτέ, παρά μόνο τα καλοκαίρια στα νησιά. Έξω πήγα μόνος μου ένα καλοκαίρι στην Αγγλία. Γενικά δεν έβλεπα την ώρα να φύγω από τη Λάρισα.

Το πρώτο έναυσμα που μ' έκανε να νιώσω έλξη για το χώρο της τέχνης νομίζω πως είναι η φύση. Από πολύ μικρός, όπως το σκέφτομαι τώρα, συμπεριφερόμουν και κοιτούσα τα πάντα μέσω αυτού του πρίσματος και με επηρέαζε έντονα ψυχολογικά. Είναι και αυτό ένας τρόπος για να ζείς. Δεν είχα αποφασίσει τι θα γίνω μεγαλώνοντας. Ήθελα όλα τα κλισέ. Αρχαιολόγος, μετά ηθοποιός, μετά αρχιτέκτονας. Δεν ήθελα ποτέ γιατρός. Αλλά να που αυτό σπούδασα. Σ' ένα μήνα ορκίζομαι στην Ιατρική Αθηνών. Τώρα βέβαια θέλω σκηνοθέτης. Θα το κάνω. Μετά δε ξέρω. Είμαι μέσα στο να κάνω και κάτι άλλο. Πιστεύω στην αμερικάνικη πεποίθηση οτι μπορείς να αλλάξεις επάγγελμα σε οποιαδήποτε ηλικία. Το βρίσκω συναρπαστικό. Αυτό που μας κινητοποιεί ν' ακολουθήσουμε μια συγκεκριμένη διαδρομή στη ζωή νομίζω πως είναι η θέληση. Το να πεις εγώ αυτό θέλω και να δουλεύεις για να το αποκτήσεις. Η επιλογή ειναι θέμα χημείας μέσα σου. Το βασικότερο είναι να ξέρεις τι είναι αυτό που θέλεις. Η ζωή περικλείει καθημερινά το τυχαίο.

Τον Δημήτρη τον γνώρισα από ένα φίλο μου που έπαιζε στο 2. Τότε πέραν της σχολης έκανα διάφορες δουλειές, κυρίως ως βοηθός κάποιου. Μπορώ να γράψω βιβλία για το πώς είναι να συνεργάζεσαι με το Δημήτρη. Πέραν του ότι είναι ένας απο τους σημαντικότερους εν ζωή καλλιτέχνες χαρακτηρίζεται από ηθική και μία αίσθηση δικαίου που δεν έχω συναντήσει σε άνθρωπο. Την εποχή που τέλειωνε το 2 μου είπε αν θέλω να δουλέψω ως βοηθός του για τη Μήδεια γιατί σκόπευε αφού είχε κάνει πριν ο ίδιος art direction και κοστούμια να τα κάνει πάλι ο ίδιος. Αν τα πήγαινα καλά θα μου το έδινε σιγά σιγά στα χέρια μου. Πράγμα που έγινε πολύ γρήγορα. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που έκανα θέατρο και ο Δημήτρης ρίσκαρε. Ήμουν τότε 21.

Το να είσαι ενεργά μέσα στο πεδίο της τέχνης δεν αλλάζει την αγωνία και την αίσθηση της λαχτάρας που νιώθεις απ' ότι όταν ήσουν εξωτερικός παρατηρητής. Απλά το να δουλεύεις μέσα σ' αυτό είναι η άλλη μεριά του καθρέφτη. Όταν σχεδιάζω κουστούμια για μια παράσταση βλέπω την όλη διαδικασία ως τέχνη όχι ως τεχνική. Το κοστούμι πρέπει να έχει μια ηθική βάση, οτι βάζεις πάνω στη σκηνή πρέπει να έχει ένα λόγο είτε είναι ελαφρύ είτε είναι σοβαρό. Δεν νοείται να κοροιδέψεις κανένα. Είμαι απόλυτος σε αυτό. Γίνομαι έξαλλος όταν βλέπω πράγματα στο θέατρο που καταλαβαίνω οτι δεν έχουν λόγο, αιτία. Δε με νοιάζει αν μ' αρέσει ή όχι μια παράσταση, αλλά δε θέλω να με κοροιδεύουν. Μ΄ ό,τι σου δίνεται κάνε τέχνη.

Το να μετατρέψω σε απτό αποτέλεσμα τις ατμόσφαιρες των έργων και των ρόλων είναι μια δύσκολη διαδικασία. Η οποία βέβαια με ερεθίζει αφάνταστα γιατί κάθε φορά είναι κάτι καινούργιο. Δεν πιστεύω στο μύθο της έμπνευσης. Η έμπνευση είναι για τεμπέληδες. Αυτό που απαιτείται είναι η διαρκής και συνεχής σκέψη. Όταν δουλεύω, έχω κυριολεκτικά το project στο μυαλό μου όλη την ώρα. Κοιμάμαι και ξυπνάω με αυτό και είμαι εντελώς απορροφημένος και ζω με τρομερή αγωνία. Απ' τα ελληνικά καλλιτεχνικά πράγματα αυτά που με ενδιαφέρουν τα βρίσκω να τα "ψωνίσω". Ευχαριστημένος είμαι. Άλλωστε το καλό δε βρίσκεται σε αφθονία. Εκτός από τη τέχνη βρίσκω ενδιαφέρον στους φίλους μου. Και στα ζώα. Με τρελαίνουν τα ζώα, κυρίως σκυλιά και άλογα. Έχω για αυτά το ισοδύναμο των γυναικών για τα μωρά.

Κινήσεις παράτολμες μέχρι τώρα, δεν έχω κάνει. Συμπεριφέρομαι βάσει λογικής. Ακόμα και πράγματα που έκανα και θα μπορούσες να πεις ότι είναι εξωφρενικά εγώ τα ένιωθα εντελώς νορμάλ. Δεν έχω κάνει κάτι που να με κάνει να νιώθω τον κίνδυνο. Δεν συμφωνεί με τη φύση μου καθόλου. Απορροφήθηκα σε καταστάσεις ή πράγματα σε βαθμό που να το έχω μετανιώσει μόνο σε θέματα ερωτικά. Γενικά δε μιζεριάζω. Ακόμα και την Ιατρική που δεν ήθελα να την κάνω, εν τέλει καλό μου έκανε μόνο. Υπάρχει διαχωρισμός από αυτό που κάνεις με αυτό που είσαι. Άμα ηρεμήσεις λίγο μένει μόνο η ουσία σου. Καλή-κακή, ανώτερη-κατώτερη. Προσωπικά βέβαια, δεν έχω γνωρίσει τον συνδυασμό μεγάλου καλλιτέχνη μικρού ανθρώπου. Και δε με ενδιαφέρει κιόλας αν δεν είναι άνθρωπος τον όποιο έχω στη ζωή μου. Μια συνεργασία δεν είναι δεσμός. Η έκθεση, η φήμη, η καταξίωση δεν έχουν σχέση με την ουσία της τέχνης. Και ευτυχως είμαι τυχερός που δεν καυλώνω γι αυτά. Ταλέντο είναι το να το κάνεις κάτι καλύτερα απ΄τους άλλους. Το πιο σημαντικό για μένα στη ζωή είναι η νοητή εκείνη γραμμή που ενώνει τις ερωτήσεις με τις απαντήσεις. Το ουσιαστικό είναι η διαδικασία και ο δρόμος για να φτάσεις.

Την Αθήνα τη πρωτογνώρισα ουσιαστικά όταν ήμουν πρώτη Λυκείου. Η αγαπημένη μου διαδρομή είναι σπίτι-Ελ. Βενιζέλος και αυτή με το ποδήλατο για τη δουλειά. Όπου και αν είναι αυτή. Στην Αθήνα μου αρέσει που ενηλικιώθηκα εδώ, όλο το "ελληνικό" στοιχείο, το ότι είναι κάπως αστεία και αψυχολόγητη (με τον τρόπο με τον οποίο έχει χτιστεί) κι ας είναι άσχημη. Μου αρέσει το χύμα που έχει τα βράδυα. Τότε και όταν βρέχει είναι πιο γλυκιά. Δε μ αρέσουν τα ταξί. Πολύ μιζέρια και τα χρησιμοποιώ δυστυχώς συνέχεια. Και που οι μπάτσοι τουλουμιάζουν τους μετανάστες. Όταν κάναμε Χειρουργική είχαμε αγόρια που ερχόντουσαν με διάτρηση εντέρου απ' το πολύ ξύλο. ΈΛΕΟΣ! Στη πόλη συνήθως η προσοχή μου συγκεντρώνεται στο πλήθος. Κοιτάω τη συμπεριφορά, το ντύσιμο, κρυφακούω και το απολαμβάνω πολύ. Ιδεατή πόλη είναι εκεί που έχω ακόμα φίλους. Εμείς φτιάχνουμε την αίσθηση τους. Είμαι ευπροσάρμοστος με τους περιβάλλοντες χώρους. Απλά όσο μεγαλύτερη η πόλη τόσο καλύτερα.

Η απόλυτη ευτυχία για μένα είναι οι φίλοι μου. Το βασικό γνώρισμα του χαρακτήρα μου είναι η αποφασιστικότητα και ο οπτιμισμός. Το βασικό ελάττωμά μου; Η ψυχρότητα μου. Δυσκολεύομαι στην εκδήλωση αγάπης (ή τουλάχιστον έχω άλλο τρόπο και όποιος κατάλαβε κατάλαβε). Επίσης δεν έχω καθόλου μούσια. Πόλυ βασικό για έναν άντρα νομίζω:-). Σε ποια λάθη δείχνω τη μεγαλύτερη επιείκεια; Σε πολλά νομίζω. Παρόλο που είμαι πολύ συντηρητικός στο πως θέλω να είναι τα πράγματα για μένα, δεν προσμένω το ίδιο απ' όλους συμπεριφοριολογικά. Με αυτά που εκλαμβάνω εγώ ως λάθη έχω υπομονή αλλά υπάρχει ένα όριο που άμα το πέρασεις τότε τέλος. Έχω κόψει καλημέρα σε ανθρώπους που με έφεραν στην συνειδητοποίηση του ορίου μου. Ηρωές μου είναι όσοι παλεύουν για τα αυτονόητα. Για τους άλλους φτάνω μέχρι τον θαυμασμό και τον σεβασμό.

Αγαπημένο μου ταξίδι, το πρώτο στην Κίνα. Οι αγαπημένοι μου συγγραφείς Καζαντζάκης και Προύστ. Αγαπημένος συνθέτης; Είμαι αμόρφωτος στην συγκεκριμένη κατηγορία. Μπορώ μόνο να σου πω ότι η Joni Mitchel βρήκε κλειδί για πολλά κλειστά μέσα μου. Ο αγαπημένος μου ζωγράφος είναι ο Picasso. Σε έναν άντρα προτιμώ την ηρεμία και την αντι- "μαγκιά", ξερνάω με τη "μαγκιά", είναι η απόλυτη ένδειξη της απόλυτης έλλειψης. Σε μια γυναίκα; Τη σκληρότητά τους. Ειδικά όταν συνδυάζεται με δράμα και καταστροφή, πάει πολύ με το φύλο. Το τραγούδι που σφυρίζω τώρα κάνοντας ντους; Θα θέλα να σου πω "Βookends" των Simon & Garfunkel αλλά θα είμαι ειλικρινής και η απάντηση ειναι "Laissez moi, danser" Dalida (υπάρχει η σχετική ίωση των ημερών στο facebook;-).

Ποια θεωρώ τη μεγαλύτερη επιτυχία μου; Είναι αστείο αλλά όταν ήμουν πρώτη Λυκείου είχα γράψει 13 σ' ένα τέστ μαθηματικών και κάτι μου είπε υποτιμητικό μια κοπέλα στη τάξη μου. Χωρίς να τα πολυλογώ έγινα αυθεντία στα μαθηματικά, απουσιολόγος, σημαιοφόρος, μπήκα με υποτροφία στη σχολή γράφοντας 20 σε μαθηματικά (ιστορικά δύσκολα εκείνη τη χρονιά) και όλα αυτά τα εντελώς ανούσια και απολύτως ανόητα πράγματα που δε ζήτησα και δε θέλησα ποτέ μου καθόλου όμως, απλά έγιναν γιατί γύρισε και μου πε κάτι που με πείραξε. Ακούγεται ρηχό. Και είναι. Μετανιώνω περισσότερο για λάθος έρωτες, τόσος χρόνος, τόση αφιέρωση και εμμονή στράφι. Αλλά οk, είναι και η φύση του να σε ξεγελά και το αποδέχομαι με πολύ χαρά όταν έρχεται. Απεχθάνομαι περισσότερο απ' όλα να μην κάνουν σωστά τη δουλειά τους, όταν ανακατεύονται σε ξένες υποθέσεις από σπορ και την έλλειψη χιούμορ(το τελευταίο με διαλύει).

Αγαπημένη μου ασχολία στον ελεύθερο χρόνο να διαβάζω και να πηγαίνω σινεμά. Απλά και μόνο η ιεροτελεστία του να πας στον κινηματογράφο με ευχαριστεί τρομερά. Και κακή ταινία να είναι τουλάχιστον θα έχω απολαύσει τα trailer. Μ' αρέσουν πολύ, θεωρώ οτί είναι τέχνη, γιατί κάνουν το πράγματικό να φαντάζει πολύ καλύτερο. Ο μεγαλύτερος φόβος μου είναι ν' ακολουθήσω λάθος πρότυπο και είμαι και σε κρίσιμη ηλικία γι αυτό. Λέω άνετα ψέματα και συνέχεια και σε όποιον πρέπει. Δεν είμαι όμως ψεύτης, δεν υποκρίνομαι συναισθήματα, απλά το ψέμα πολλές φόρες λειτουργεί καλύτερα σε κάποιες συνθήκες και σε μερικούς ανθρώπους. Η αλήθεια μπορεί να είναι καταστροφική και άχρηστη για κάποιους. Βρίσκω υποκριτική τη γενική στάση απέναντι στο ψέμα και το χρησιμοποιόυν όλοι ως εργαλείο. Βέβαια θέλει και αυτό το μέτρο του και ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση του. Μότο μου είναι το "Θα γίνει" και "Μην εμπιστεύεσαι κάποιον να κάνει κάτι που μπορείς να κάνεις εσύ". Θέλω πολύ να γεράσω, να δω την αλλαγή στον εαυτό μου, το βρίσκω τόσο γοητευτικό. Δε θέλω βίαιο θάνατο, εννοώντας ατύχημα, φόνο, είναι το πιο άδικο όταν κάποιος πεθαίνει έτσι.

Αυτό τον καιρό νιώθω σταθερός, καθόλου ερωτευμένος και ευτυχής.

photo by greekgaylolita

Ο Θάνος Παπαστεργίου γεννήθηκε στη Λάρισα στο 1985. Είναι τελειόφοιτος της ιατρικής σχολής του  Πανεπιστήμιου Αθηνών. Έχει συνεργαστεί με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου στη καλλιτεχνική διεύθυνση και στα κουστούμια της Μήδειας και του Πουθενά. Έχει κάνει κουστούμια για το συγκρότημα των My Wet Calvin και για την εμφάνιση της Monica στη Bienalle. Τελευταία συνεργάστηκε με την σκηνοθέτιδα Αθηνά Τσάγγαρη για την τελετή έναρξης του Μουσείου της Ακρόπολης. Αυτή τη περίοδο έχει την ενδυματολογική επιμέλεια (μαζί με την Βασιλεία Ροζάννα) της δευτερής της ταινίας Άσπρα Σπίτια.